Hoe bereken je het alcoholpercentage van bier?

Het is wettelijk vastgesteld dat als je (commercieel) bier brouwt je op het etiket moet vermelden wat het alcoholpercentage is van het bier. Maar hoe doe je dit precies? Ik leg je uit hoe je erachter komt hoeveel alcohol er in je zelf gemaakte bier zit.

SG (soortelijk gewicht)

Om te weten hoe veel alcohol er in een bier zit, volgt er nu een lesje scheikunde. Zoals je in mijn artikel In 10 stappen jouw eigen bier brouwen al hebt kunnen lezen, wordt door gist suiker in de wort omgezet naar alcohol en koolzuurgas. Om te weten hoeveel suikers er daadwerkelijk omgezet zijn naar alcohol moet er vóór de gisting gemeten worden wat het soortelijk gewicht (SG) is, en er na. Een soortelijk gewicht is de hoeveelheid vaste stoffen in een vloeistof, in dit geval de wort. Om dan uit te rekenen hoe veel alcohol er in het bier zit, moet je de metingen in een formule zetten.

Formule om het alcoholpercentage te berekenen

Als je het begin-SG en het eind-SG gemeten hebt, kun je onderstaande formule gebruiken om te bepalen hoeveel alcohol er in je bier zit.
(begin-SG – eind-SG) * 0,135 = alcoholpercentage

Apparatuur die je nodig hebt om het SG te meten

Om het SG te bepalen heb je apparatuur nodig: een hydrometer of een refractometer. Zelf gebruik ik hier nog een hydrometer voor. Het voordeel van een refractometer is dat je voor het meten maar één druppel van het wort hoeft te gebruiken. Bij een hydrometer moet je een hoge maatbeker tappen om af te kunnen lezen wat het soortelijk gewicht is.

Belangrijk

Belangrijk bij het meten van het SG is dat de temperatuur van de wort rond de 20 graden is, want de dichtheid is hoger wanneer de temperatuur hoger is.