BROUWERIJBEZOEK

Stichting Brouwboerderij

Een tijdje terug kreeg ik van Fred Penners van Stichting Brouwboerderij de uitnodiging om eens een kijkje te nemen in zijn brouwerij. 2 weken geleden was het zo ver: mijn brouwerijbezoek. Op de website van Brouwboerderij zag ik al dat hier op een bijzondere manier bier wordt gemaakt, namelijk boven vuur!

Brouwen zoals het vroeger ging

Fred brouwt al sinds zijn 20ste en heeft altijd interesse gehad in hoe vroeger bier werd gebrouwen. Sinds hij in Munstergeleen woont heeft hij een ketel die je moet verwarmen door eerst een fikkie te steken. Deze voormalige wasketel is prima te gebruiken om bier mee te maken. Voordat ik zag hoe dit in zijn werk ging leek me deze werkwijze erg lastig, omdat je de temperatuur niet goed kunt regelen. Vuur kan er ook snel voor zorgen dat de temperatuur van je beslag omhoog schiet. Echter, het maischen gebeurt niet in de ketel, maar in een grote houten kuip. Het water wordt dus eerst verwarmd tot deze op de juiste temperatuur is. Het meten van de temperatuur doet Fred ook zoals dit vroeger werd gedaan: met zijn elleboog. Je steekt je elleboog in het water en als je deze er nét in kunt houden zonder dat je je verbrand, (in oude boeken ook wel ‘bloedwarm’ genoemd) heeft het water de juiste temperatuur. Dan wordt het tijd om te gaan maischen…

Boekenverzameling

Fred is sinds 2012 afgestudeerd als zytholoog. De 2-jarige opleiding tot zytholoog heeft hij in België gevolgd en deze opleiding is te vergelijken met die tot biersommelier. Als zytholoog moet je natuurlijk veel weten over bier en daarom heeft Fred een hele verzameling aan bierboeken, die hij af en toe openslaat tijdens het brouwen. Doordat Fred erg geïnteresseerd is in de geschiedenis van bier, staan er heel wat boeken tussen die gaan over het brouwen met andere kruiden dan hop. Vroeger werd dit veel gedaan, Het kruidenmengsel wat aan het bier werd toegevoegd werd noemde men ook wel gruit. Fred wist nog een weetje te vertellen: wisten jullie dat door het Reinheitsgebot (waardoor werd voorgeschreven dat bier uit water, gerst en hop moest bestaan) er niet meer met kruiden gebrouwen mocht worden? Wat veel mensen niet weten is dat dit ook komt door dat bepaalde kruiden lustopwekkend (en giftig, maar dat is een minder leuk verhaal) werkten. Dit liep uit de hand op een moment, waardoor de bevolking moest worden afgeremd. Hop heeft een vermoeiend en lust onderdrukkend effect, wat in die tijd een betere oplossing was.

Een dag voordat ik naar Munstergeleen ging hadden we bij het StiBON het onderwerp kruiden behandeld en ook het kruid gagel. Deze zorgt in bier voor een smaak die je doet denken aan hoestdrank. Gagel mocht je tot 1 januari 2017 niet plukken omdat deze wettelijk beschermd was en op de Nederlandse Rode lijst van planten staat. Dit houdt in dat deze met uitsterven bedreigd werd. Fred liet me een gagelplant zien, want er staat er één in zijn tuin! Een bekend bier met gagel is er een van Jopen: Jopen Koyt. Als je trouwens ook met kruiden wilt gaan brouwen, moet je volgens Fred het boek ‘Sacred and Herbal Healing Beers‘ lezen. Dit is volgens hem een must have!

Bier drinken!

Van bier brouwen word je dorstig. Daarom was het tijd om samen één van Fred’s bieren te proeven: een kersenbier. Vaak is je eerste gedachten bij kersenbier dat dit een zoet bier is. Echter, dit bier was droog, fris, met een subtiele kersensmaak. Erg lekker om met lekker weer te drinken! Na het kersenbier volgde ook nog een Rodenbach Grand Cru. Ik had verteld dat ik gek was op zure bieren, waarna ik dit bier moest proeven van Fred. Dit zuurbier (afkomstig uit de gelijknamige brouwerij en sinds 1998 onderdeel van brouwerij van Palm) bestaat voor 1/3 deel uit jongbier en 2/3 deel uit bier dat 2 jaar op eikenhouten vaten heeft gelegen. Wat een lekker bier is dit!

Tijdens het fotograferen hadden we het ook over onze favoriete bieren. Eén van Fred’s favoriete bieren is de triple van Paix Dieu. Dit bier vind zijn oorsprong in de abdij van Paix dieu Tijdens het brouwproces werd (in de 18e eeuw) rekening gehouden met de maankalender en werd alleen met volle maan gebrouwen. In 1997 werd de abdij gerenoveerd en werd ook de brouwerij nieuw leven ingeblazen. Tegenwoordig wordt het bier gebrouwen door brasserie Caulier uit Péruwelz (België, vlak bij de Franse grens). Er wordt nog steeds alleen met volle maan gebrouwen. Je mag het bier overigens altijd drinken, ook als het niet volle maan is!